ریزش مو یا طاسی یکی از مشکلات شایع در بین افراد است که می‌تواند تأثیرات روانی و اجتماعی قابل توجهی داشته باشد. این پدیده به دلایل مختلفی از جمله عوامل ژنتیکی، هورمونی، بیماری‌ها و سبک زندگی رخ می‌دهد. شایعترین و معمولترین شکل طاسی، نوعی روند پیشرونده از دست دادن مو می‌باشد که بدان آلوپسی آندروژنیک یا طاسی، با الگوی مردانه گفته می‌شود و در انسان بالغ با جنسیت نر و همین‌طور در جنس دیگر انسان رخ می‌دهد. در این مقاله، به بررسی انواع طاسی، علل بروز هرکدام و روش‌های پیشگیری و درمان آن‌ها می‌پردازیم.
انواع طاسی
طاسی یکی از نگرانی‌های رایج بسیاری از افراد است که می‌تواند به دلایل مختلفی رخ دهد. برخی از افراد به مرور زمان و به طور طبیعی موهای خود را از دست می‌دهند، در حالی که برخی دیگر ممکن است به دلیل بیماری‌ها، تغییرات هورمونی یا سبک زندگی نامناسب دچار طاسی شوند. اما آیا همه طاسی‌ها به یک شکل هستند؟ پاسخ منفی است. طاسی انواع مختلفی دارد و هر نوع آن علت خاصی دارد که باید شناسایی و بررسی شود.
در ادامه این مقاله، به معرفی انواع مختلف طاسی و علل بروز هرکدام می‌پردازیم. اگر شما یا اطرافیانتان دچار ریزش مو هستید و به دنبال راهکاری برای درک بهتر این موضوع و روش‌های کنترل آن هستید، ادامه مطلب را از دست ندهید.
طاسی یا آلوپسی آندروژنتیک (الگوی مردانه و زنانه)
طاسی آندروژنتیک (الگوی مردانه) شایعترین نوع ریزش مو است که هم در مردان و هم در زنان مشاهده می‌شود. در مردان، این نوع طاسی با نازک شدن موها در ناحیه شقیقه‌ها و تاج سر شروع می‌شود و ممکن است به طاسی کامل منجر شود. در زنان، نازک شدن موها بیشتر در قسمت بالای سر رخ می‌دهد و به ندرت به طاسی کامل می‌انجامد.
بیشتر بخوانید: کاشت مو در زنان
این نوع طاسی عمدتاً به عوامل ژنتیکی و هورمونی مرتبط است. هورمون دی‌هیدروتستوسترون (DHT) نقش مهمی در کوچک شدن فولیکول‌های مو و کاهش رشد آن‌ها دارد. افرادی که به‌طور ژنتیکی حساسیت بیشتری به DHT دارند، بیشتر در معرض این نوع ریزش مو قرار می‌گیرند.
آلوپسی آره‌آتا
آلوپسی آره‌آتا یک بیماری خودایمنی است که در آن سیستم ایمنی بدن به اشتباه به فولیکول‌های مو حمله می‌کند و باعث ریزش مو به صورت تکه‌ای می‌شود. این نوع ریزش مو می‌تواند در هر نقطه از بدن رخ دهد و در برخی موارد به ریزش کامل موها منجر شود.
علت دقیق این بیماری هنوز مشخص نیست، اما ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی می‌تواند در بروز آن نقش داشته باشد. استرس و عفونت‌های ویروسی نیز ممکن است به عنوان عوامل محرک عمل کنند.
آلوپسی کششی
این نوع طاسی به علت کشش مداوم موها به وجود می‌آید. معمولاً در افرادی که مدل‌های مویی که نیاز به کشش دارند، مانند دم اسبی محکم یا بافت‌های سفت استفاده می‌کنند، دیده می‌شود. کشیدن مداوم موها باعث آسیب به فولیکول‌های مو و ریزش آن‌ها می‌شود. اصلاح روش‌های مدل مو و جلوگیری از کشش شدید می‌تواند به پیشگیری از این نوع طاسی کمک کند.
آلوپسی اسکارینگ
این نوع طاسی به علت بیماری‌های پوستی ایجاد می‌شود که باعث تخریب فولیکول‌های مو می‌شود. التهاب یا آسیب‌های پوستی می‌توانند به طور دائمی باعث از بین رفتن فولیکول‌های مو شوند. بیماری‌هایی مانند لوپوس، فولیکولیت و دمل‌ها می‌توانند به پوست سر آسیب برسانند. درمان این نوع طاسی معمولاً شامل درمان‌های ضد التهاب و داروهای ایمنی است.
آلوپسی یونیورسال
این نوع طاسی یک شکل شدیدتر از آلوپسی آره‌آتا است که باعث ریزش تمام موهای بدن، از جمله موهای سر، ابروها و مژه‌ها می‌شود. این نوع طاسی نادر است و معمولاً با بیماری‌های خود ایمنی و ژنتیکی مرتبط است. مشکلات ژنتیکی یا اختلالات ایمنی می‌توانند موجب ریزش تمامی موهای بدن شوند.
طاسی شیمیایی
این نوع طاسی به علت استفاده از مواد شیمیایی مانند رنگ مو، دکلره‌ها و مواد شیمیایی دیگر به وجود می‌آید. مواد شیمیایی قوی می‌توانند به فولیکول‌های مو آسیب بزنند. استفاده از محصولات شیمیایی قوی می‌تواند آسیب شدیدی به ساقه مو و فولیکول‌ها وارد کند.
استفاده از مواد کم‌ضرر و محصولات مراقبت از مو مناسب می‌تواند به جلوگیری از بروز این نوع طاسی کمک کند. این انواع طاسی ممکن است به دلایل مختلفی ایجاد شوند و درمان‌ها و پیشگیری‌هایی نیز برای هرکدام از آن‌ها وجود دارد.
آلوپسی تلوژن افلوویوم
تلوژن افلوویوم نوعی ریزش موی موقت است که در آن تعداد زیادی از موها به‌طور ناگهانی وارد فاز استراحت (تلوژن) می‌شوند و سپس می‌ریزند. این وضعیت معمولاً به صورت نازک شدن یکنواخت موها در سراسر سر ظاهر می‌شود.
از علل بروز این بیماری می‌توان به عوامل مختلفی مانند استرس شدید، جراحی، بیماری‌های حاد، تغییرات هورمونی، کمبودهای تغذیه‌ای و مصرف برخی داروها اشاره کرد که باعث این نوع ریزش مو خواهند شد. با رفع عامل محرک، رشد موها معمولاً به حالت طبیعی بازمی‌گردد.
آلوپسی سیکاتریسیل (طاسی اسکار)
آلوپسی سیکاتریسیل نوعی ریزش مو است که در آن فولیکول‌های مو به‌طور دائمی تخریب می‌شوند و بافت اسکار جایگزین آن‌ها می‌شود. این نوع طاسی می‌تواند به صورت تکه‌های بدون مو با پوست صاف یا زخم‌دار ظاهر شود.
بیماری‌های التهابی مانند لوپوس، عفونت‌ها، تروما و برخی اختلالات پوستی می‌توانند باعث تخریب دائمی فولیکول‌های مو شوند. تشخیص و درمان زودهنگام می‌تواند از پیشرفت این نوع طاسی جلوگیری کند.
آلاپسی آناژن افلوویوم
آناژن افلوویوم نوعی ریزش مو است که در فاز رشد فعال مو (آناژن) رخ می‌دهد و معمولاً به دلیل عوامل مخربی مانند شیمی‌درمانی یا پرتودرمانی ایجاد می‌شود. این نوع ریزش مو به سرعت اتفاق می‌افتد و می‌تواند به از دست دادن کامل موها منجر شود.
داروهای شیمی‌درمانی و پرتودرمانی با تأثیر بر سلول‌های در حال تقسیم سریع، از جمله سلول‌های فولیکول مو، باعث توقف رشد و ریزش آن‌ها می‌شوند. پس از اتمام درمان، رشد موها معمولاً از سر گرفته می‌شود، اما ممکن است با تغییر در رنگ یا بافت همراه باشد.
طاسی ارثی: از پدر یا مادر؟
یکی از سؤالات متداول در مورد طاسی این است که آیا این ویژگی از پدر یا مادر به ارث می‌رسد. مطالعات نشان می‌دهند که ژن‌های مرتبط با طاسی می‌توانند از هر دو والد به ارث برسند. به‌طور خاص، ژن‌های موجود در کروموزوم X که از مادر به پسر منتقل می‌شوند، نقش مهمی در بروز طاسی آندروژنتیک دارند. با این حال، ژن‌های دیگری نیز در کروموزوم‌های غیرجنسی (اتوزوم‌ها) وجود دارند که می‌توانند از هر دو والد به ارث برسند و در بروز طاسی نقش داشته باشند.
اقدامات پیشگیرانه برای افراد در معرض خطر طاسی ارثی
اگر در خانواده شما سابقه طاسی وجود دارد و نگران ارث بردن آن هستید، می‌توانید با انجام برخی اقدامات پیشگیرانه، ریسک ریزش مو را کاهش دهید یا آن را به تأخیر بیندازید:
- مراقبت مناسب از موها: استفاده از شامپوها و محصولات مناسب نوع موی شما و پرهیز از استفاده مکرر از وسایل حرارتی می‌تواند به حفظ سلامت موها کمک کند.
- تغذیه سالم: مصرف مواد غذایی حاوی ویتامین‌ها و مواد معدنی ضروری مانند ویتامین D، ویتامین B7 (بیوتین)، آهن و روی به تقویت فولیکول‌های مو کمک می‌کند. رژیم غذایی سرشار از پروتئین، میوه‌ها، سبزیجات و چربی‌های سالم می‌تواند رشد مو را تقویت کرده و از ریزش آن جلوگیری کند.
- مدیریت استرس: استرس یکی از عوامل اصلی تحریک ریزش مو است. انجام تمرینات آرام‌سازی مانند مدیتیشن، یوگا و تکنیک‌های تنفس عمیق می‌تواند به کاهش اثرات منفی استرس بر سلامت موها کمک کند.
- مراجعه به پزشک: اگر متوجه علائم اولیه ریزش مو شدید، مراجعه به متخصص پوست و مو می‌تواند به تشخیص زودهنگام و اجرای درمان‌های پیشگیرانه کمک کند. درمان‌های دارویی مانند ماینوکسیدیل و فیناستراید ممکن است برای کاهش پیشرفت طاسی توصیه شوند.
آیا طاسی یا آلوپسی قابل درمان است؟ یا فقط قابل کنترل؟
طاسی آندروژنتیک، که رایج‌ترین نوع طاسی است، درمان قطعی ندارد اما قابل کنترل است. روش‌های درمانی مختلفی برای کند کردن روند ریزش مو و در برخی موارد، تحریک رشد مجدد مو وجود دارند. در ادامه، به برخی از مهم‌ترین روش‌های درمانی اشاره می‌کنیم:
درمان‌های دارویی آلوپسی
ماینوکسیدیل: یک محلول موضعی که برای تحریک رشد مو استفاده می‌شود و می‌تواند در برخی افراد باعث کاهش سرعت ریزش مو شود. این دارو برای هر دو جنسیت قابل استفاده است.
فیناستراید: یک داروی خوراکی که برای کاهش تأثیرات هورمون DHT بر فولیکول‌های مو استفاده می‌شود. این دارو معمولاً برای مردان تجویز می‌شود و در برخی موارد می‌تواند باعث رشد مجدد مو شود.
روش‌های درمانی غیرتهاجمی
لیزر درمانی سطح پایین (LLLT): این روش با استفاده از نور لیزر سطح پایین، گردش خون را در پوست سر افزایش می‌دهد و می‌تواند به تقویت فولیکول‌های مو کمک کند.
روش‌های جراحی
کاشت مو یکی از روش‌های مؤثر برای درمان طاسی پیشرفته است که در آن فولیکول‌های مو از نواحی مقاوم به ریزش (مانند پشت سر) به قسمت‌های کم‌مو یا طاس پیوند زده می‌شوند. این روش می‌تواند نتایج طبیعی و ماندگاری ارائه دهد.
بیشتر بخوانید: بهترین روش کاشت مو
روش‌های طبیعی و مکمل
- مزوتراپی و پی‌آرپی (PRP): این روش‌ها شامل تزریق مواد مغذی و پلاسمای غنی از پلاکت به پوست سر هستند که می‌توانند به تحریک رشد مو کمک کنند.
- استفاده از روغن‌های طبیعی: روغن‌های طبیعی مانند روغن کرچک، رزماری و نارگیل به تغذیه فولیکول‌های مو و افزایش رشد آن‌ها کمک می‌کنند.
نتیجه‌گیری
طاسی یک مشکل شایع است که می‌تواند دلایل متعددی از جمله عوامل ژنتیکی، بیماری‌های خودایمنی، تغییرات هورمونی و سبک زندگی داشته باشد. در حالی که برخی انواع طاسی، مانند طاسی آندروژنتیک، قابل درمان قطعی نیستند، می‌توان با استفاده از روش‌های مختلف روند آن را کند کرده یا حتی در برخی موارد رشد مو را تحریک کرد. شناخت زودهنگام علائم، مراجعه به پزشک و رعایت نکات پیشگیرانه می‌تواند تأثیر زیادی در کاهش شدت ریزش مو داشته باشد.
شما می‌توانید برای دریافت خدمات کاشت مو لیما کاشت همین حالا با کارشناسان ما تماس حاصل نموده و ضمن دریافت مشاروه رایگان وقت ملاقات خود را رزرو نمایید.
