کاشت ریش، مانند کاشت موی سر، به یک فرآیند پزشکی و زیبایی اطلاق میشود که طی آن موها از ناحیهای با تراکم بالا به ناحیهای با کمپشتی یا طاسی منتقل میشوند. این روش برای افرادی که به دلایل مختلفی مانند ژنتیک، بیماریها، یا حتی آسیبدیدگیهای پوستی از کمپشتی ریش رنج میبرند، مورد استفاده قرار میگیرد. یکی از تکنیکهای رایج و موفق در این زمینه، کاشت ریش به روش FUT یا (Follicular Unit Transplantation) است که با نام روش نواری نیز شناخته میشود. در ادامه، به بررسی جامع این روش و تمام جزئیات آن میپردازیم.
کاشت ریش به روش FUT چگونه انجام میشود؟
کاشت ریش به روش FUT که به عنوان روش نواری نیز شناخته میشود، یکی از قدیمیترین و همچنان موثرترین روشهای کاشت مو است. این روش شامل برداشت یک نوار پوستی حاوی فولیکولهای سالم از ناحیه اهداکننده، معمولاً از پشت یا کنارههای سر و انتقال آن به ناحیه کمپشت یا طاس در صورت میباشد.
برداشت نوار پوستی
در اولین مرحله، پزشک پس از بیحسی موضعی، یک نوار باریک و طولانی از پوست ناحیه اهداکننده (معمولاً پشت سر) برداشت میکند. این نوار حاوی فولیکولهای مو است که برای کاشت در ناحیه ریش استفاده خواهند شد. اندازه و طول این نوار به میزان تراکم موهای مورد نیاز و گستردگی ناحیه ریش بستگی دارد.
جداسازی واحدهای فولیکولی
پس از برداشت نوار، تیم پزشکی با استفاده از میکروسکوپهای پیشرفته، نوار پوستی را به واحدهای فولیکولی بسیار کوچکی تقسیم میکنند. هر واحد فولیکولی معمولاً شامل یک تا چهار فولیکول مو است. این فرآیند باید با دقت بسیار بالایی انجام شود تا فولیکولهای سالم و دستنخورده برای کاشت آماده شوند.
آمادهسازی ناحیه دریافتکننده
در مرحله بعد، پزشک ناحیه مورد نظر در ریش را با ایجاد برشهای بسیار ریز و سطحی برای دریافت فولیکولها آماده میکند. این برشها باید به گونهای ایجاد شوند که زاویه و جهت رشد موها به صورت طبیعی جلوه کند. مهارت و دقت پزشک در این مرحله تعیینکننده نتیجه نهایی و طبیعی بودن ریش کاشتهشده است.
کاشت واحدهای فولیکولی
پس از آمادهسازی ناحیه دریافتکننده، واحدهای فولیکولی به صورت تکی و با استفاده از ابزارهای مینیاتوری، در این ناحیه کاشته میشوند. این مرحله معمولاً زمانبر است و به صبر و دقت نیاز دارد. فولیکولهای کاشتهشده باید در زاویه و فاصله مناسبی از هم قرار گیرند تا تراکم و طبیعی بودن نتیجه نهایی به بهترین شکل ممکن ایجاد شود.
چه کارهایی باید قبل از عمل FUT انجام دهید؟
- حداقل ۱۴ روز قبل مصرف رقیقکنندههای خون (آسپیرین، بروفن، ناپروکسن، ویتامین E، امگا ۳، روغن ماهی) را قطع کنید.
- از ۳ هفته قبل سیگار و قلیان را به حداقل برسانید و ترجیحاً کامل قطع کنید.
- موهای پشت سر را از ۳–۴ هفته قبل کوتاه نکنید (طول ایدهآل ۳–۵ میلیمتر است تا بخیه راحتتر زده شود).
- آزمایش خون کامل + تست انعقاد خون (PT، INR، PTT) انجام دهید.
- شب قبل حمام کنید و موهای پشت سر را با شامپو بشویید.
- روز عمل لباس یقهباز یا دکمهدار بپوشید تا بعد از عمل لباس از روی سر کشیده نشود.
مزایای کاشت ریش به روش FUT
روش FUT دارای مزایای متعددی است که آن را به یکی از گزینههای محبوب برای کاشت ریش تبدیل کرده است. در این بخش، به برخی از مهمترین مزایای این روش اشاره میکنیم:
- تراکم بالاتر موها: به دلیل استخراج نوار پوستی، تعداد بیشتری فولیکول سالم برای کاشت در دسترس خواهد بود، که به افزایش تراکم و پرپشتی ریش کمک میکند.
- کیفیت بالاتر فولیکولها: در روش FUT، فولیکولهای مو به صورت طبیعی و دستنخورده برداشت میشوند، که این امر باعث افزایش احتمال رشد موفق و ماندگاری بلندمدت موها میشود.
- مناسب برای افرادی با کمبود بانک مو: برای افرادی که دارای ناحیه اهداکننده محدود یا ضعیفی هستند، روش FUT میتواند گزینهای مناسبتر باشد، زیرا با یکبار برداشت نوار پوستی میتوان تعداد زیادی فولیکول استخراج کرد.
معایب و محدودیتهای کاشت ریش به روش FUT
مانند هر روش پزشکی دیگری، کاشت ریش به روش FUT نیز دارای معایب و محدودیتهایی است که باید قبل از تصمیمگیری به آنها توجه کرد:
- ایجاد جای زخم خطی: در روشFUT، به دلیل برداشت نوار پوستی، یک جای زخم خطی در ناحیه اهداکننده باقی میماند. اگرچه این زخم با گذشت زمان کمتر دیده میشود و میتوان آن را با موهای ناحیه پوشاند، اما برای برخی افراد ممکن است این مسئله مهم باشد.
- دوره نقاهت طولانیتر: به دلیل برداشت و بخیه زدن نوار پوستی، دوره نقاهت در این روش نسبت به روش FIT طولانیتر است و نیاز به مراقبت بیشتری دارد.
- محدودیت در انجام فعالیتهای ورزشی: پس از عمل، باید تا چند هفته از انجام فعالیتهای ورزشی و فیزیکی شدید خودداری شود تا زخمها به خوبی بهبود یابند.
کاشت ریش به روش FUT برای چه افرادی مناسب است؟
روش FUT برای افرادی که دچار ریزش شدید یا طاسی در ناحیه ریش هستند و به دنبال افزایش تراکم موها هستند، بسیار مناسب است. این روش به ویژه برای افرادی که دارای ناحیه اهداکننده محدودی هستند و نمیتوانند از روش FIT استفاده کنند، توصیه میشود. همچنین،FUT میتواند برای افرادی که به دنبال ایجاد خطوط ریشی پرپشت و متراکم هستند، انتخاب مناسبی باشد.
مراقبتهای پس از کاشت ریش به روش FUT
روزهای اول تا هفته چهارم
- روز اول و دوم: سر را ۴۵ درجه بالا نگه دارید (حتی موقع خواب).
- از روز سوم شستوشوی ملایم ناحیه کاشتهشده با شامپو بچه یا شامپوی تجویزشده شروع میشود.
- بخیه پشت سر معمولاً جذبی است، اما اگر غیرجذبی باشد روز ۱۲–۱۴ کشیده میشود.
- تا ۴ هفته هیچ فشار یا کششی به ناحیه بخیه وارد نشود (خوابیدن به پهلو ممنوع، فقط به پشت بخوابید).
- تا ۶ هفته ورزش سنگین، بدنسازی، شنا، سونا و جکوزی ممنوع.
- تا ۳ ماه کلاه ایمنی یا کلاه تنگ نپوشید.
ماه دوم به بعد
- از ماه دوم میتوانید خیلی آرام ریش را با قیچی کوتاه کنید.
- شوک ریزش موهای کاشتهشده بین هفته ۳ تا ۸ طبیعی است.
- رشد واقعی و قابل مشاهده از ماه ۵–۶ شروع میشود و تا ۱۴–۱۸ ماه ادامه دارد (ریش دیرتر از موی سر به تراکم نهایی میرسد).
تفاوتهای کاشت ریش به روش FUT و FIT
هر دو روش FUT و FIT مزایا و معایب خاص خود را دارند و انتخاب بین آنها به نیازها و شرایط فردی بستگی دارد. در روش FUT، به دلیل برداشت نوار پوستی، تعداد بیشتری فولیکول برای کاشت در دسترس است، اما ممکن است جای زخم خطی باقی بماند. در مقابل، روش FIT نیازی به برش و بخیه ندارد و جای زخمهای آن بسیار کوچک و پراکنده است، اما تعداد فولیکولهای استخراجشده ممکن است کمتر باشد.
تکنیکهای کاهش و محو شدن جای زخم خطی FUT
چطور جای بخیه پشت سر تقریباً نامرئی میشود؟
- تکنیک Trichophytic Closure: فقط یک ردیف از مو از لبه پایینی نوار برداشته میشود تا مو از داخل جای زخم رشد کند و خط بخیه کاملاً مخفی شود.
- بخیه دو لایه (لایه عمقی با نخ جذبی + لایه سطحی با دقت بسیار بالا).
- استفاده از پمادهای سیلیکونی و ژلشیت از هفته سوم برای کاهش ضخامت اسکار.
- از ماه ششم میتوان میکرونیدلینگ + PRP یا لیزر فرکشنال CO2 روی جای بخیه انجام داد (در ۸۵٪ موارد خط بخیه به عرض کمتر از ۰.۵ میلیمتر میرسد و حتی با موهای شماره ۱ هم دیده نمیشود).
سوالات متداول
آیا کاشت ریش به روش FUT دردناک است؟
معمولاً این روش با بیحسی موضعی انجام میشود و بیمار در طول عمل درد خاصی احساس نمیکند. پس از عمل ممکن است کمی درد و ناراحتی وجود داشته باشد که با داروهای مسکن قابل کنترل است.
چه مدت بعد از کاشت ریش میتوان به فعالیتهای روزمره بازگشت؟
معمولاً افراد میتوانند پس از یک هفته به فعالیتهای روزمره خود بازگردند. با این حال، توصیه میشود تا چند هفته از فعالیتهای سنگین و ورزشهای شدید خودداری شود.
آیا نتایج کاشت ریش به روش FUT دائمی است؟
بله، موهای کاشتهشده در ناحیه ریش به صورت دائمی هستند و به رشد طبیعی خود ادامه میدهند.
چند گرافت با روش FUT برای ریش کامل میتوان برداشت؟
در یک جلسه FUT معمولاً ۳۰۰۰ تا ۵۵۰۰ گرافت (۶۰۰۰ تا ۱۱۰۰۰ تار مو) قابل برداشت است. به همین دلیل برای ریشهای خیلی پر یا ترکیب ریش + سبیل + کاشت گونه، FUT انتخاب بهتری است.
آیا جای بخیه FUT در آقایان طاس کاملاً مشخص میماند؟
خیر. اگر هنوز موهای اطراف باقی مانده باشد، با کوتاهی شماره ۲–۳ کاملاً پوشیده میشود. در افراد کاملاً طاس هم با تکنیک تریکوفیتیک و مراقبت درست، خط بخیه به یک خط نازک سفیدرنگ تبدیل میشود که از فاصله ۳۰ سانتیمتری دیده نمیشود.
آیا میتوان FUT و FIT را با هم ترکیب کرد؟ (روش Hybrid)
بله، در موارد خیلی پیشرفته (ریش + سبیل + بانک مو ضعیف) ابتدا FUT انجام میشود و ۸–۱۲ ماه بعد با FIT تکمیل میشود. این روش تا ۷۰۰۰–۸۰۰۰ گرافت در دو جلسه فراهم میکند.
درد بعد از FUT چقدر است؟
درد ناحیه بخیه معمولاً تا ۴۸–۷۲ ساعت اول وجود دارد و با مسکنهای معمولی (استامینوفن کدئین یا ترامادول) کاملاً کنترل میشود. از روز پنجم به بعد اکثر افراد هیچ درد یا ناراحتی ندارند.
آیا بعد از FUT میتوان موهای پشت سر را کاملاً کوتاه کرد؟
بله، بعد از ۶–۸ ماه و با تکنیک تریکوفیتیک، اکثر افراد حتی با شماره صفر یا یک هم خط بخیه قابل دیدن نیست.
نتیجهگیری
کاشت ریش به روش FUT همچنان یکی از قدرتمندترین و اقتصادیترین روشها برای افرادی است که به ریش بسیار پر و متراکم نیاز دارند یا بانک موی محدودی دارند. این روش با امکان برداشت تعداد بالای گرافت در یک جلسه، کیفیت عالی فولیکولها و نتایج کاملاً طبیعی و دائمی، انتخاب اول بسیاری از آقایانی است که میخواهند یکبار برای همیشه صاحب ریشی پر و مردانه شوند. با وجود جای زخم خطی (که با تکنیکهای مدرن تقریباً نامرئی میشود)، دوره نقاهت کمی طولانیتر و محدودیتهای اولیه، مزایای FUT در تراکم بالا و هزینه مناسبتر باعث شده هنوز در سال ۱۴۰۴ در کلینیکهای معتبر ایران و جهان جایگاه ویژهای داشته باشد. اگر اولویت شما «بیشترین تعداد مو در یک جلسه» و «هزینه منطقی» است، FUT همچنان بهترین انتخاب است. کافی است به پزشکی با تجربه بالا در روش نواری و تکنیک تریکوفیتیک مراجعه کنید تا جای زخم برایتان تبدیل به یک نگرانی قدیمی شود. ریش پر، اعتماد به نفس پرتر – با FUT، در یک جلسه به آرزویتان برسید.







